Gewone mensen

Wanneer de zon het vertikt om op te staan, de nacht ongemerkt dag wordt en weer nacht en wolken verstuiven tot smurrie en smodder, willen wij graag de Heer loven en prijzen en hem danken voor alle wonderen van Zijn schepping en de uitvinding van streamingsdiensten in het bijzonder. Geruggesteund door Netflix en VRTNu dromen wij ons door de winter, verfrommeld onder een fleece deken, slechts gehuld in een slonzige pyjama, in gezelschap van een mok hete chocola, een koekje van speculaas en marsepein en onze Zapper, trouwe metgezel, volgzamer, goedkoper en minder vermoeiend dan een Dalmatiër of Siamese kater.

Wij teleporteren ons naar de weeën en troebelen van de Britse Upper Class in Downton Abbey. Ach, ach, wat hadden ze het moeilijk in het eerste kwart van de vorige eeuw, die Lords en Lady’s met hun jachtpartijen, party’s en amoureuze machinaties, de teloorgang van de etiquette, de vooruitgang en de alsmaar luider klinkende stem van de gewone man.
Als een kind laven wij ons aan dit sprookje. Een boosterprik voor oog, oor en monkellach, niet in het minst dankzij de stokoude doch immer messcherpe Dowager Countess of Grantham: ‘Servants are human beings too, but preferably only on their days off.’ Zoals dat gaat in sprookjes, eindigt iedereen gelukkig: er wordt trouw gezworen uit oprechte liefde, de booswicht komt miraculeus tot inkeer en in een warme kamer wordt een kind geboren terwijl buiten feeëriek sneeuwvlokken een wit tapijt draperen over het land.  
Carson, een zakdoekje, graag.

U en ik echter weten beter. Het leven is geen sprookje, al helemaal niet voor gewone mensen zoals wij en het eenzame tienermeisje Marianne uit Normal People, opgroeiend in een verhakkeld gezin, intelligent en eigenzinnig en gebukt onder veel te veel pijn op veel te jonge leeftijd. De hel zijn echt de anderen. Ze vecht voor zichzelf, Marianne, tussen de zee identieke schooluniformen in de eindexamenaula pronkt haar gele trui als de zon aan een grijze hemel. Er wonen veel Mariannes in Marianne.
Connell is de held van het rugbyveld. Vanbuiten een David van Michelangelo, vanbinnen vloeibaar als honing. De trots van de moeder, slim, betrouwbaar, het hart op de juiste plaats. Mocht ik opgroeien in Sligo en behept zijn met een andere geaardheid, nou. ‘Als je het niet fijn vindt, kunnen we altijd ophouden,’ stelt hij Marianne gerust als ze voor het eerst aan de liefde gaan doen. Een sprookje, zou je denken, a match made in heaven.

Maar ook in Connel wonen meerdere Connels en u en ik weten inmiddels, sprookjes bestaan niet. Elkaar graag zien is nog geen garantie op geluk. Connell heeft een reputatie hoog te houden: ‘Jij en ik, dat vindt de wereld wellicht een beetje raar.’ Marianne knikt. Het past bij haar zelfbeeld. Tranen vloeien pas nadat hij de deur uit is. Ze accepteert dat hij haar binnen de schoolmuren negeert, dit is het spel, dat zijn de regels, zo moet het worden gespeeld. Als Connell niet haar maar de blitse blonde meevraagt naar het bal, zoomt de camera in op een schokkende rug in een rommelig meisjesbed.
Carson, hoe herstel je een gebroken hart?
Een keer komt hij voor haar op, als ze op een feestje wordt bepoteld door een dronken klasgenoot. Verder benadert hij haar in het openbare leven ijziger dan een ijsbeer op de Noordpool in hartje winter.

Zij trekken aan en stoten af, in trage close-ups en lange stiltes. Woorden maken stuk, je bent er beter zuinig op. Wat niet wordt uitgesproken zegt vaak het meest. 
‘Ik ga,’ zegt hij.
‘Ik blijf hier.’ antwoordt zij. ‘We zullen dat goed doen.’ De pijn van het zijn.

Wij kennen dat, u en ik.
Wij zijn ook jong geweest. Raakten net als Connell en Marianne ooit ook verstrikt in de doolhof waar je als kind wordt in gelokt en als volwassene weer moet uit geraken. De jaren waarin je stem daalt terwijl je alsmaar meer eelt kweekt op je ziel, je leert dat sprookjes verzinsels zijn en je vreest dat de toekomst veel te zwaar wordt om te torsen op jouw frêle schouders. Pas veel later krijg je door dat dat hele leven uiteindelijk veel minder weegt dan de zeepbel die je als kind de lucht inblies.