De Waan

De eerste waan

We verkeren erin of worden erdoor bezeten.
We beseffen dat niet.

De tweede waan

Misschien is hij een zwarte vogel die met breed gespreide vleugels tegen het gitzwarte decor van de nacht over het slapende land scheert, zijn ballast uitstrooiend over onze in onschuld vertoevende hoofden.
Misschien is hij een geest.
Misschien een satelliet op onbestemde hoogte, onzichtbaar voor oog of telescoop.
Misschien is hij een door het zwerk zwevende verstuiver, niet door de mens waarneembaar, die over onze velden en rivieren onzichtbare mistbanken sproeit die wij in de ochtendstond als goud inhaleren, nog dronken van slaap en suf gedroomd.
Wij weten dat niet.
Wij denken dat we veel weten, maar dat is niet zo, wij weten niet veel.
Wij weten niet wat vissen denken.
We zien de buizerd bidden maar weten niet tot wie.
Wij weten niet welke pijn de kolibrie voelt als hij achteruit vliegt.
Hoe eenzaam is de hoogte voor de giraffe?

Elke dag is hij in ons midden, doch niemand heeft hem ooit gezien. Niemand weet vanwaar hij komt of waarheen zijn reis hem voert. Waarom hij doet wat hij doet, onze levens op een hoopje gooit, wij hebben er het raden naar.
Zoals de god uit de catechismus is de waan altijd en overal. Onlosmakelijk brengt hij deining en commotie met zich mee.
Des avonds, bij het ondergaan van de zon, als het donker zich als dons over onze akkers spreidt en mistroostigheid onze harten inneemt, als wij vluchten in onze boeken, eindeloze series op tv of de nevelen van de spiritus, vervliegt de waan als de geur van een goedkope deodorant.

De waan is waar wij vandaag over praten en wat wij morgen vergeten zijn.
Hij begroet ons in de ochtend, neemt ons mee door de dag en is ’s avonds op de afspraak.

De derde waan

De spindokter breekt zich het hoofd. Wat zetten we vandaag op de agenda? Waarover willen wij dat bij het vers geperst sinaasappelsap, de kiwi en cornflakes de mensen praten? Lanceren wij een pact in Marrakesh of toch maar weer pensioentekort? Leggen we klimaat naast de koffieautomaat of zal de burger morgen soebatten over OESO-resultaten voor wiskunde? Plaatsen we een tweet of kapen we de camera tijdens de protestmars? Zit er nog een Dries of Goedele in de wachtkamer?

Wij, gewone stervelingen, geloven nog in idealen. Zonder voorbedachte rade streven wij naar bestofte waarden als Waarheid en Oprechtheid.
Wij dwalen. In de ochtend hebben wij te herhalen wat de strateeg ons heeft voorgezegd. Hij bedenkt het ontbijtbuffet waar wij gretig van smullen. Op is op. Morgen staan er verse waren op de tafel. Een borrelhapje, of een vette vis.
Wij mogen denken dat we denken, als we er maar niet aan denken iets anders te denken dan wat ons wordt voorgekauwd.

Wij beseffen dat niet.
Wij denken dat we veel weten, maar dat is niet zo, wij weten niet veel.
Wij weten niet hoe ver de mol kan kijken.
We zien de uil zijn ogen sluiten maar weten niet waarvan hij droomt.
Wat voelt de eik als je een hartje kerft in zijn bast?
Wie componeert het lied dat de vogel zingt?

De vierde waan

Het is vakantie. Dit Oord van het Vrije Woord doet er voor even het zwijgen toe.
Bezint. Laat de wereld in haar wanen.