Safari

Fathia woont aan de rand van Brussel maar ze studeert bij ons in de stad. Ze wil een carrière uitbouwen met een maatschappelijk engagement, een steen verleggen,  een verschil maken voor zichzelf en haar omgeving, later. Jonge mensen dromen en hopen nog, gelukkig.

Fathia was vorige week helemaal in shock toen ze op school aankwam. ‘Heb je het gehoord, van de safari? Heb je gehoord dat Filip Dewinter en Geert Wilders een islamsafari wilden komen houden in mijn gemeente? Ze wilden naar ons komen kijken alsof we apen zijn, of wilde dieren! Maar ze mochten niet van de burgemeester. Wij zijn toch geen beesten?’ Troostende woorden als ‘Trek het je niet aan’, ‘Zet je daarboven’, ‘Lach er een keertje mee’ hielpen niet echt. Huilen deed ze niet maar haar ogen blonken wel en je kon zien: het gaat nog even duren vooraleer binnen in dat jonge meisje van deze nieuwe wonde enkel nog een litteken overblijft.

De heren Dewinter en Wilders stelden het zo voor: ‘Safar is het Arabische woord voor reis. We gaan een reisje maken door Molenbeek en Brussel, door die wijken die bezet zijn door de islam.’ Laten we de oorlogsretoriek ‘… wijken die bezet zijn…’ maar even bewaren voor een andere keer. Misschien moeten we daar een Palestijns expert voor raadplegen. Het is het woord safari dat steekt, een pijl die de dromen van Fathia onherstelbaar probeerde te vernielen.

Woorden zijn belangrijk. Rolmodellen of beleidsmakers denken vaak heel goed na over welk woord ze gaan gebruiken om iets aan te kaarten of in vraag te stellen. Deze heren van stand zijn er zich heel erg van bewust welk beeld ze creëren met het woord ‘safari’, helemaal zoals van Dale het omschrijft: een karavaantocht, een jacht- of filmexpeditie in een groot park met wilde dieren, in ruimvallende beige, katoenen kleding met opgestikte zakken. Zo heeft Fathia het ook begrepen. En bij uitbreiding wij allemaal, zowel voor- als tegenstanders van deze omstreden en uiteindelijk verboden actie. De boodschap is aangekomen, dank u.

Uiteraard wordt op die manier bewust een beeld geschapen: de moslim is een roofdier dat ons territorium bezet en dat we moeten verdrijven. Dan is het zelfs niet erg dat deze gezondheidswandeling niet is doorgegaan, misschien is het zelfs beter zo. Vanuit de ivoren toren misprijzend neerkijken op een deel van de bevolking is immers nog altijd te verkiezen boven er daadwerkelijk gaan tussen staan. Het is zeker veiliger. En het zaad van de haat is gezaaid, het is enkel maar even wachten tot het kiemt.

Voor de duidelijkheid: het gaat hier niet over vrije meningsuiting. Feiten verdraaien of anders voorstellen is niet hetzelfde als zich een mening vormen. Mensen met een andere religie, taal, seksuele voorkeur, leefgewoonten of klederdracht zijn even goed mensen. Dat is een feit. Misschien leven deze mensen niet hoe jij dat graag zou hebben, misschien staan hun overtuigingen haaks op de jouwe, misschien vind jij dat die mensen hier niet thuis horen, dat kan allemaal, die meningen mag je hebben. Mensen blijven wél gewoon mensen. Je kunt er niet zomaar wilde dieren van maken. Je kunt ze ook niet zomaar makaak noemen. Je kunt ook niet zomaar bij iemand binnenwandelen en zeggen: voor mij is jouw salontafel een toilet dus doe ik vanaf nu hier gewoon mijn toiletding. Neen, een salontafel blijft gewoon een salontafel, ook al is het (of vind jij het) een hele lelijke.

Uit het voorgaande blijkt dat niet alleen woorden belangrijk zijn, letters zijn dat ook. Het is niet omdat je aan een woord een letter toevoegt of omdat woorden op elkaar lijken dat de betekenis hetzelfde blijft. Het is niet omdat ‘safar’ een reis is, dat ‘safari’ hetzelfde reisje is. Die ene letter erbij vormt een ander woord, met een andere betekenis. Ter attentie van wie hieraan twijfelt misschien nog een voorbeeld ter illustratie: een aar, zegt van Dale, is een bloeiwijze van bloemen of het deel bij graangewassen waar zich de graankorrels bevinden. Een aar draagt dus leven en voedsel in zich. Een aar is een positief woord.

Een aars echter is de plek waar sommige mensen inspiratie vinden voor hun stinkende ideeën.

Fathia: maak je dromen waar. En blijf hopen.